خوشبینی چیست؟
خوشبین ها تقریباً در همه جنبه‌های زندگی بهتر از بدبین ها عمل می‌کنند و معمولا به موفقیت های بیشتری نائل شده و از موفقیت های اجتماعی، لذت بیشتری می‌برند. انسان های خوشبین همچنین کمتر مستعد پذیرش افسردگی و بیماریهای جسمی هستند. شواهدی وجود دارد که خوشبینی، سیستم دفاعی و حفاظتی بدن را تقویت می‌کند.روانشناسان معتقدند که خوشبینی و بدبینی ، عاداتی هستند که ما از زمان کودکی می‌آموزیم و والدین ما الگو و سرمشق های ما هستند. خوشبینی ، یک روش عادی ارامش بخش برای توضیح شکست ها به خودتان است.
انسان بدبین معتقد است اتفاقات بد، ریشه ای و دایمی می داند: "من در امتحان ریاضی مردود شدم ، چون استعداد یادگیری اعداد و ارقام را ندارم" و اتفاقات خوب ، از شرایطی موقتی ناشی می‌شود: "همسرم امروز به من یک شاخه گل هدیه کرد، چون روز کاری خوبی داشته". اما انسان خوشبین ، شکست را به عوامل موقتی نسبت می‌دهد "من در امتحان رد شدم چون دقت نکردم" و موقعیتهای مطلوب را به عوامل پایدار؛ " او برای من گل هدیه آورد، چون مرا دوست دارد."
مقابله با افکار منفی در محیط کار
به‌طور متوسط روزانه ۱۲ تا ۶۰ هزار فکر از مغز انسان می‌گذرد. جالب است نه؟ برخی بر این باورند که ۸۰ درصد این فکرها، منفی هستند و مغز شما بیشتر یاد گرفته است منفی نگر باشد تا مثبت نگر.
مغز ما برای خلق شادی طراحی نشده است. ای‌کاش این‌طور بود ولی مغز ما برای تداوم و حفظ بقا تکامل‌یافته است. مغز هورمون‌های شادی (دوپامین، سروتونین و اکسیتوسین) را ذخیره می‌کند مواقعی که با نیازهای حیاتی مواجه می‌شود از آنها استفاده کند. در آن زمان هم به مدت کوتاهی این هورمون‌ها را آزاد و سریع متابولیزه می‌کند. همین به ما انگیزه می‌دهد یاد بگیریم چطور هورمون‌های شیمیایی شادی را تحریک کنیم.
هنگامی‌که مغز ما نیمه‌ی خالی لیوان را می‌بیند، کارآیی، خلاقیت و مهارتهای تصمیم‌گیری صحیح ما کاهش می‌یابد. دلیلش هم این است که طبق نظریه تکامل، افکار منفی اثرات عظیم‌تری نسبت به افکار مثبت دارند؛ چرا که بقای انسان به توانایی محافظت از خویشتن و دوری از موقعیتهای خطرآفرین بستگی دارد.
احساس‌های بدی که از هورمون کورتیزول ناشی می‌شوند، هدفشان حفظ بقای آدمی است. این واقعیت به شما هشدار می‌دهد که وقتی به دنبال رضایتمندی هستید، به احتمال زیاد مانعی بر سر راه خود خواهید دید. اگر از یک مرحله عبور کنید، مغزتان مانع بعدی را پیش روی شما قرار می‌دهد. اگر بخواهید دنباله‌روی مغز تکامل‌گرای خود باشید، با حجم انبوهی از احساسات منفی مواجه می‌شوید.
می‌توانید خوشبین باشید؟
خوشبختانه عادت های فرا گرفته شده می‌توانند به فراموشی سپرده شوند. تازه‌ترین تحقیقات نشان می‌دهد که خوشبینی ، مهارتی است که هر انسانی می‌تواند به خوبی آن را فراگیرد. به برنامه های زیر عمل کنید تا به کمک آن مثبت بیندیشید.
دوری از افکار منفی
فرض کنید با تأخیر به محل کار خود رسیده‌اید، پیش از آنکه خود را سرزنش کنید و بگویید: "من همیشه دیر می‌رسم" از خود ارزیابی دقیق و درستی داشته باشید. سعی کنید به خاطر بیاورید آخرین باری که با تأخیر به محل کار خود رسیدید، چه زمانی بود، دیروز ؟ نه، هشت هفته پیش. آیا تأخیر شما به این دلیل بود که برای جدا شدن از رختخواب تنبلی کردید؟ نه ، پسر نوجوان شما دیشب باک ماشین را خالی کرده بود و شما مجبور شدید برا ی پر کردن باک ماشین به پمپ بنزین بروید.
بدترین فیلمنامه را تصور کنید که بر خلاف انتظار، بهترین فیلم را در پی داشته باشد؛ شما آه و ناله می‌کنید که "من حتما اخراج خواهم شد"، اما شاید رئیس شما در ترافیک گیر افتاده باشد و حتی دیرتر از شما به محل کار برسد. در مرحله بعد ، سناریویی را که احتمال وقوعش بیشتر است، مجسم کنید: همچنان که شما با دستپاچگی و به سرعت به سمت میز کار خود می‌روید، رئیس با اخم و عصبانیت به شما نگاه می‌کند. اینجا بهتر است به فکر یافتن یک راه حل باشید. یا در وقت صرف نهار هم کار کنید یا چند دقیقه زودتر خانه را ترک کنید تا در صورت بروز تأخیرهای پیش بینی نشده، فرصت کافی در اختیار داشته باشید.
تمرین برنده بودن
در امتحانات، افرادی که تصور می‌کنند نتیجه خوبی خواهند گرفت و موفق خواهند بود، بسیار بهتر از آنانی که از خود انتظار مردود شدن دارند، عمل می‌کنند. اگر برای امتحانی که در پیش دارید، احساس نگرانی می‌کنید ، پیش از روز امتحان ، خود را مجسم کنید در حالی که سرجلسه امتحان نشسته‌اید و برگه امتحان در مقابلتان قرار دارد و شما با یاد خداوند و کمک خواستن از او شروع به خواندن سؤالات کرده و به خوبی به آنها پاسخ می‌دهید. در هنگام مواجهه با صحنه واقعی، این تمرین فکری به شما اطمینان و نیروی اراده خواهد داد.
به خودتان اعتبار و ارزش بدهید
به موفقیت های خود در گذشته اعتراف کنید. اتفاقات خوب کار و زندگی را ، به عنوان نتیجه تلاش های خودتان تجزیه و تحلیل کنید. عکس هایی که در تعطیلات گرفتید، به خاطر مهارت شما در زمینه نور و ترکیب اجزای صحنه عالی بودند. "مهمانی شما در فضای باز موفقیت آمیز بود، نه به این دلیل که هوا خوب و مساعد بود، بلکه این موفقیت به خاطر تدارک خوب و مهارتهای اجتماعی شما بوده است."احساس افتخار و مباهات نسبت به کمالات و فضایل خود، برای شما یک احساس خود ارزشی می‌سازد.
با هدف باشید
دقیقاً تعیین کنید که قصد دارید چکاری انجام دهید. مثلا ً متعهد شوید که هفته‌ای یک بار بصورت داوطلبانه در مؤسسات خیریه فعالیت کنید. هدف های بزرگ را به هدف های کوچکتر تقسیم کنید، تا زیر بار سنگین وظایفتان فلج نشوید. با دستیابی به هر هدف اولیه، شاهد یک پیشرفت خواهید بود. شما در مورد آنچه در آینده اتفاق می‌افتد، احساس انرژی و هیجان خواهید داشت و این، نشانه و قدرت یک انسان خوشبین است.
بخندید
خنده می تواند موجب ایجاد فضای آرام بین شما وکسانی که کنار شما هستند شود و انرژی مثبت را در شما واطرافیانتان گسترش می دهد.اگر احساس کردید که کمی منفی بین شده اید و نمی توانید آنرا کنترل کنید، فوراً 30 ثانیه الی یک دقیقه با گوش دادن به یک چیز خنده دار، خودتان را سرگرم کنید تا افکار منفی از ذهن شما کاملا خارج شوند و باخیال آسوده به کارهایتان بپردازید. حتماً امتحان کنید.
روی کاغذ از خود تعریف کنید
نوشتن، باورها را نهادینه می کند.60 ثانیه از روز خود را به نوشتن یک یادداشت صرف کنید و در آخر آن، یک تعریف از خود بنویسید یا از برخی از کلمات دلگرم کننده استفاده کنید.
افکار خود را زیر نظر قرار دهید
در مرحله‌ی اول شما باید هر چه از ذهنتان می‌گذرد، زیر نظر قرار دهید؛ حتی اگر فقط ده دقیقه بتوانید این کار را ادامه بدهید. ازآنجاکه ما بنده‌ی عادات خود هستیم، ممکن است متوجه شوید مدام افکار منفی مشابهی به ذهنتان می‌آیند. آیا در مورد سفری که در آینده خواهید داشت مضطربید؟ آیا محیط کار به شما استرس وارد می‌کند؟ آیا به خاطر مشاجره‌ای که با همسرتان داشته‌اید غمگین هستید؟
هنگامی که بفهمید کدام افکار منفی بیش از همه شما را آزار می‌دهند، می‌توانید به دنبال راه حلی برای آن باشید. برای مثال، اگر یکی از همکارانتان واقعاً شما را آزار می‌دهد، نزد رئیس خود بروید و بپرسید که آیا می‌تواند شما را به یک بخش دیگر اداره که در آن تعامل‌های منفی کمتری دارید منتقل کند؟
هرروز سه مورد مثبت در اتفاقات روزمره خود پیدا کنید
شما می‌توانید قبل از اینکه به خواب بروید، مغز خود را به‌راحتی تعلیم دهید.با مرور روزی که پشت سر گذاشته‌اید، حداقل ۳ اتفاق خوب را که در آن روز برایتان روی داده است، پیدا کنید. یک غروب زیبا را تماشا کرده‌اید، یا یک مشتری جدید به شما مراجعه کرده است. حتی به کوچک‌ترین اتفاقات هم توجه کنید. یک نفر از شما تعریف کرده است یا ناهارتان را با یک دوست قدیمی صرف کرده‌اید. همه‌ی این‌ها برای شاد بودن شما کافی هستند.
از کار خوب اطرافیان، قدردانی کنید
تحقیقات نشان می‌دهند که قدردانی، نتایج فوق‌العاده‌ای به دنبال دارد. شکرگزاری نه‌تنها ذهن شما را نسبت به دیگران خوشبین می‌کند بلکه از بیماریهای انسداد شرایین هم جلوگیری می‌کند. خریدن کارت تشکر یا هدیه می‌تواند نقطه‌ی خوبی برای شروع باشد؛ اما به اشتراک گذاشتن قدردانی و شکرگزاری با دیگران بسیار موفق‌تر عمل می‌کند.
می‌توانید از همکار یا کارمند خود برای سختکوشی‌اش تشکر کنید؛ با دوستی قدیمی دیدار کنید و احوال زندگی‌اش را جویا شوید؛ یا گفتگوی شبانه‌ی خود با همسرتان را به اتفاقات خوبی که برای او در این روز افتاده است اختصاص دهید. ممکن است اول حس کنید دارید نمایش بازی می‌کنید، ولی یقین داشته باشید قدردانی کردن از دیگران به شما احساس شگفت‌انگیزی خواهد داد.
به دیگران کمک کنید
می‌توانید یکی از همکارانتان را که در پروژه‌ی خود با مشکل مواجه شده است یاری کنید؛ مشکل مالی دوست خود را در حد امکانتان حل کنید؛ در را برای یک نفر باز نگه دارید تا عبور کند؛ به یک غریبه لبخند بزنید، به نیازمندان کمک مالی کنید و یا در کارهای خیریه شرکت کنید. هر عمل محبت‌آمیزی می‌تواند احساس شادی و رضایتمندی شما را افزایش دهد.
اطرافتان را از انسان‌های مثبت پرکنید
ازآنجاکه حال خوب و بد مسری است، شما باید فقط افراد مثبت را در اطرافتان نگه دارید؛ کسانی که بتوانند الهام‌بخش شما باشند و به شما انرژی و انگیزه بدهند، نه کسانی که الگوی رفتاری‌شان «من نمی‌توانم» و « می‌دانم نمی‌شود» است.
مراقب ذهن و جسم خود باشید
بی تردید مراقبت جسمی و روانی از خود، می‌تواند بطور مستقیم بر سطح رضایتمندی شما اثر مثبت بگذارد و مغز را برای مثبت اندیشی آماده کند.
پس غذاهای سالم بخورید. خوراکی هایی که باعث نشاط می شود. ۲۰ دقیقه ورزش در روز هم می‌تواند باعث ترشح اندورفین در بدن شود که به‌نوبه‌ی خود حس بهتری به شما می‌دهد. یوگا و مدیتیشن می‌توانند خودآگاهی شما را افزایش بدهند. خودآگاهی باعث می‌شود شما بتوانید به افکار و احساسات خود بدون قضاوت کردنشان، احاطه کامل داشته باشید. یک روش برای تمرین خودآگاهی این است که ساعت خود را تنظیم کنید سه بار در طی روز زنگ بزند. هرگاه صدای زنگ را شنیدید، کارتان را متوقف کنید و یک نفس عمیق بکشید. حتی این استراحت بسیار کوتاه هم توازن و تعادل برای ذهنتان به ارمغان می‌آورد.
آموزش مجدد و مثبت ضمیر ناخودآگاه
گاهی برای دستیابی به ذهنی مثبت، ناگزیریم به تجارب تلخ گذشته برگردیم، آنها را دوباره بازبینی کنیم و ببینیم چرا تمام مدت آنها را با خودمان حمل کرده‌ایم. تمرین‌هایی مثل عبارات تأکیدی مثبت، برنامه‌ریزی عصبی کلامی یا NLP و تصدیق خویشتن جلوی آینه به شما در کشف و التیام این زخم‌ها کمک می‌کنند. بعلاوه این تمرین‌ها می‌توانند به شما کمک کنند برای خودتان یک سیستم باوری جدید و مثبت بسازید و در تجارب سخت پیش رو نگاه روشن‌تری داشته باشید.
برای کارهای مورد علاقه خود وقت بگذارید
یکی بهترین راه‌های مثبت اندیشی این است که زمانی مفید به انجام علایق خود اختصاص دهید. مهم نیست که مطالعه باشد یا آشپزی، ورزش کردن، سینما رفتن یا گردش بیرون از شهر با دوستان؛ مهم این است که شما به آن علاقه داشته باشید. سعی کنید یک ساعت در روز از وظایف کاری و اجتماعی خود فاصله بگیرید و به کاری بپردازید که به شما احساس شادی واقعی می‌دهد.