در اختلال اضطراب فراگیر یا برخی از اختلالات وحشت زدگی، فرد همیشه احساس ترس و نگرانی می کند، با وجود آن که دلیلی مشخص ندارد. احساس ترس در کسانی که دچار اختلال اضطرابی هستند بیش از اندازه است و با چیزی که نسبت به آن احساس خطر کرده اند، تناسبی ندارد. . در همین راستا قصد داریم تا به معرفی انوع مختلف اختلال اضطرابی که ممکن است برای هر فردی رخ دهد، بپردازد.
علائم فیزیولوژیکی و روانشناختی اختلالات اضطرابی
لرزش، پیچش های عضلانی ،احساس لرز و سردرد،کمردرد،تنش عضلانی، احساس تنگی نفس ،خستگی مفرط - تپش قلب تعریق سردی دست ها و اسهال از علایم فیزیولوزی این بیماری است
احساس ترس، اشکال در تمرکز،بیخوابی،گوش به زنگ بودن مفرط،5وکاهش میل جنسیاز علائم روانشناختی اختلال اظطرابی است.
انواع اختلالات اضطرابی
عمده ترین اختلالات اضطرابی عبارتند از:
اختلال پانیک (به تنهایی یا توأم با آگورافوبیا)، فوبی اختصاصی و فوبی اجتماعی، اختلال وسواسی- اجباری OCD، اختلال استرس پس از سانحه PTSD، اختلال فشار روانی حاد
اختلال اضطراب فراگیر
اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، شایع‌ترین و گسترده‌ترین نوع اضطراب است. میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به GAD مبتلا هستند. GAD عبارت است از حالتی پیوسته از تنش جسمی/روانی و نگرانی، بی‌هیچ عامل خاصی یا ناتوانی برای رهایی از آن به طور موقت.
به بیان دیگر، اگر چنین احساس می‌کنید که همواره تحریک‌پذیر، نگران، مضطرب یا زیر فشار جسمی یا روانی هستید و این امر زندگی شما را مختل کرده است، شاید به اختلال اضطراب فراگیر مبتلا باشید.
فوبیای اجتماعی
بسیاری از مردم از اختلالی رنج می‌برند که به «فوبیای اجتماعی» یا ترسی نامعقول از موقعیت‌های اجتماعی معروف است. مقداری فوبیای اجتماعی، طبیعی است. اندکی کمرویی در مکان‌های عمومی یا دست‌پاچگی به هنگام سخنرانی در جمع، در اغلب افراد، امری عادی است و نشانه‌ای از یک اختلال اضطرابی به شمار نمی‌رود؛ اما هنگامی که آن ترس، زندگی‌تان را مختل کند، چه بسا نشانگر آن باشد که به فوبیای اجتماعی مبتلا هستید.
اختلال هراس به موردی گفته می‌شود که فرد، احساس عذاب و خطری قریب‌الوقوع می‌کند و این احساس باعث بروز علائم جسمی و روانی در او می‌شود. گاهی‌اوقات، این علائم آن‌قدر شدید هستند که برخی افراد با تصور آنکه سلامتی‌شان به خطر افتاده، در بیمارستان بستری می‌شوند. اختلال هراس با دو نشانه مشخص می‌شود:حملات هراس؛ترس از حملات هراس در آینده.
حملات پانیک چیست؛ از نشانه‌ها تا درمان
حملات پانیک به معنای هجوم ناگهانیِ نگرانی و ترس بسیار شدید است. در این حالت قلب شما به شدت می‌زند و نمی‌توانید نفس بکشید. حتی شاید احساس کنید در حال مردن یا دیوانه شدن هستید. اگر حملات پانیک درمان نشوند ممکن است منجر به اختلال پانیک یا مشکلات دیگر شوند. این حملات حتی می‌توانند شما را از فعالیت‌های روزمره بازدارند، اما خبر خوب این است که حملات پانیک قابل درمان هستند. با درمان مناسب می‌توانید علائم پانیک را از بین ببرید یا به حداقل برسانید و کنترل زندگی‌تان را دوباره به دست بگیرید.
آگورافوبیا
آگورافوبیا، ترس از بیرون رفتن به طور علنی و آشکار است که یا به ترس از فضاهای باز بر می‌گردد و یا به ترس از حضور در مکان‌های ناآشنا. بسیاری از افراد مبتلا به آگورافوبیا، هرگز از خانه‌شان بیرون نمی‌روند یا تمام تلاش‌شان را به‌کار‌می‌بندند که به‌جز خانه و محل کارشان، به مکان دیگری رفت‌و‌آمد نکنند.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
به عنوان یک انسان، شما همیشه در معرض خطراتی هستید که زندگی‌تان را تهدید می‌کنند. بسیاری از مردم آن‌قدر خوش‌شانس هستند که می‌توانند از این خطرات به دور باشند و زندگی ایمن و لذت‌بخشی داشته باشند اما در برخی موارد، ممکن است شما به یک آسیب روانی یا جسمی شدید دچار شوید و آن چه بسا به یک اختلال اضطرابی منجر شود که به «اختلال استرس پس از سانحه» معروف است.
PTSD نوعی اختلال اضطرابی است که پس از وقوع حادثه‌‌ای تکان‌دهنده پدیدار می‌شود. افراد مبتلا به PTSD اغلب باید از بیرون کمک بگیرند، چون PTSD می‌تواند تا سال‌ها پس از یک رویداد ناراحت‌کننده بر افراد تأثیر بگذارد و احتمال دارد که در بقیه‌ی عمرشان همواره ادامه داشته باشد.
اختلال وسواسی جبری (OCD)
اختلال وسواسی جبری یا OCD، می‌تواند یک اختلال اضطرابی بسیار ویرانگر باشد. افراد مبتلا به OCD، اغلب رفتارها و ترس‌هایی از خود بروز می‌دهند که نه تنها برای اطرافیان‌شان گیج‌کننده است، بلکه ممکن است برای خودشان هم عجیب باشد. اجبارها و وسواس‌ها مانند هم هستند اما خودشان را به روش‌های گوناگونی نشان می‌دهند:
درمان دارویی برای اضطراب شدید
ممکن است اضطراب فرد به قدری شدید باشد که توانایی شرکت در جلسات روان درمانی را از او بگیرد و یا عملکرد روزانه او را تا حد زیادی مختل کند. اگر در این شرایط قرار داشته باشید، روانشناس ابتدا شما را به یک روان پزشک ارجاع خواهد داد تا برایتان داروهای آرام بخش تجویز کند. بهتر است این داروها در کوتاه مدت و برای افزایش آمادگی برای شرکت در جلسات درمانی استفاده شود؛ چرا که با مصرف بلندمدت این داروها به مرور فرد به مصرف بیشتری نیاز پیدا می‌کند و با قطع آن دچار عوارضی مانند بی‌قراری، بیخوابی، عصبانیت، و گاهی تشنج می‌شود.
راهکارهای کمکی در درمان اضطراب خفیف تا متوسط
در اکثر مواقع اضطراب در حدی است که می‌توانید توسط راهکارهایی ساده با آن مقابله کنید. این روش‌ها را می‌توان در مراکز مشاوره و گروه درمانی فراگرفت. برخی از راهکارها شامل موارد زیر هستند:
رسیدگی به اضطراب تان را برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی کنید
خیلی از اوقات حس می‌کنیم مسئولیت‌هایمان بزرگ‌تر از آن است که از پس آن برآییم و همین باعث مضطرب شدن ما می‌شود. سعی کنید ابتدا قدم‌های کوچک‌تر بردارید و از کارهای ساده‌تر شروع کنید. مسائل خود را بر اساس اولویت لیست کنید و برای حل آن یک به یک برنامه‌ریزی و سپس اجرا نمایید. داشتن برنامه منظم به افزایش اعتماد به نفس شما برای رسیدگی به مسائل کمک می‌کند و حجم زیادی از استرس را کاهش می‌دهد.
تکنیک‌های آرام‌سازی مقابله با اضطراب
روش‌های زیادی برای آرام سازی وجود دارد که در موقعیت‌های تنش‌زا می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. از جمله این روش‌ها می‌توان به تمرین‌های تنفسی، مدیتیشن، گوش دادن به موسیقی‌های آرام بخش، یوگا و روش‌های آرام‌سازی عضلانی اشاره کرد.
تمرین برای جایگزینی افکار مثبت به جای افکار منفی اضطراب
اضطراب و استرس خیلی اوقات به خاطر افکار منفی ما ایجاد و تشدید می‌شود. سعی کنید نسبت به افکار خود آگاه شوید. می‌توانید در زمان‌هایی با زیاد شدن استرس، افکاری که به ذهنتان می‌رسد را یادداشت کنید. به تدریج سعی کنید افکار مثبت‌تر و منطقی‌تر را بررسی و جایگزین کنید.
استفاده از حمایت اطرافیان در برابر اضطراب
سعی کنید با دوستان، خانواده و افرادی که روابط نزدیکی با شما دارند بیشتر وقت بگذرانید. می‌توانید در مورد احساس و نگرانی‌های خود با دوستان خود صحبت کنید. وقت گذرانی با اطرافیان و داشتن حمایت عاطفی از جانب آن‌ها می‌تواند میزان تنش و اضطراب شما را کمتر کند.
ورزش و تمرین راهی برای کاهش اضطراب فیزیکی
ورزش‌های روزانه مثل شنا، پیاده‌روی و ورزش‌های هوازی می‌تواند تنش عضلانی را کم کند و در روحیه شما بسیار مؤثر باشد. برای اینکه ورزش تأثیر بلندمدتی در شما ایجاد کند لازم است که یک برنامه روزانه و منظم برای آن داشته باشید.
خواب کافی و تغذیه مناسب
کمبود خواب و تغذیه نامناسب می‌تواند اضطراب فرد را بیشتر کند. سعی کنید خواب خود را تنظیم کنید و از مواد غذایی سرشار از ویتامین استفاده کنید. مواد غذایی مثل کافئین زیاد یا مواد شیرین فرآوری شده در افزایش استرس تأثیرگذار هستند. برای اطلاع بیشتر درباره ارتباط تغذیه و اضطراب کلیک کنید.
زمان‌هایی را برای استراحت و تفریح بگذارید
حتماً زمان‌هایی را برای فراغت از کار و مسائل روزانه و گذراندن اوقات فراغت و استراحت در نظر بگیرید. زمان‌هایی را برای تفریح و سرگرمی‌هایی که دوست دارید در هفته اختصاص دهید. کار و مشغله زیاد بدون پرداختن به فعالیت‌های روزمره به مرور بر خلق شما تأثیر می‌گذارد و منجر به ابتلا به اضطراب مزمن می‌شود.
نکاتی در مورد کنترل اضطراب
داشتن سبک زندگی سالم، در درمان استرس نقش اساسی ایفا می کند. داشتن رژیم غذایی مناسب، ورزش کردن و فعال بودن، عدم مصرف مواد مخدر در کاهش اضطراب موثر است. در صورتی که افکار اضطرابی بدون علت مشخص دارید یا نسبت به ریشه استرس هایتان آگاه نیستید می توانید از مشاوره روانشناسی بهره بگیرید.
فقط یک روانشناس مجاز می‌تواند یک اختلال اضطراب واقعی را تشخیص دهد. اما توضیحات بالا به شما کمک می‌کنند که درکی بهتر از انواع اختلالات اضطرابی پیدا کنید؛ اختلالاتی که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان، گرفتار خود کرده‌اند.
به هر نوع اضطرابی که مبتلا هستید، باید بدانید که راه‌های واقعا مؤثری برای کمک به شما وجود دارند. بسیاری از مردم، اضطراب‌شان را به طور کامل درمان کرده‌اند و بسیاری دیگر نیز، راه‌هایی مؤثر برای مهار آن یافته‌اند.
آنچه باید انجام دهید، آن است که اضطراب‌تان را بهتر بشناسید، تکنیک‌های مؤثر درمانی را برگزینید و آماده باشید که تمام اقدامات لازم را برای خلاص شدن از شر اضطراب انجام دهید. تکنیک‌های گوناگونی وجود دارند که می‌توانند در درمان اضطراب و جلوگیری از بروز دوباره‌ی آن به شما کمک کنند.