سعدالدّین محمودبن امین‌الدّین عبدالکریم‌بن یحیی شبستری (معروف به: شیخ محمود شبستری) یکی از عارفان و شاعران سدهٔ هشتم هجری‌ست.
سال تولّد او را گوناگون و از جمله ۶۸۷ ه.ق. دانسته‌اند. محل تولّد این عارف نام‌آور قصبهٔ شبستر در نزدیکی شهر تبریز است. و بیشتر شهرت او به خاطر اثر معروفش گلشن راز است.
وی از مشاهیر عرفای ایران است در اوائل زندگیش، تبریز بروز و غلبه قدرت مغول‌ها را شاهد بود، که خود نوعی هرج و مرج فکری را سبب می‌گردید. وی در اواسط زندگی به کرمان رفت و در آنجا ازدواج نمود و حاصل این ازدواج یک پسر بود.
آثار
آثار وی را می‌توان به دو دسته منظوم و منثور بخش کرد.
آثار منظوم:
گلشن راز
سعادت نامه
آثار منثور:
حقّ‌الیقین
مرآةالمحقّقین
شاهد (یا شاهدنامه)
گلشن راز:
مثنوی گلشن راز مهم‌ترین و مشهورترین اثر منظوم محمود شبستری است که در بردارند ه اندیشه‌های عرفانی وی و حدود هزار بیت می‌باشد. با وجود حجم اندکش، این کتاب یکی از یادگارهای پرارزش و بلندنام ادبیات عرفانی کهن فارسی است، که در آن بیان مفاهیم صوفیانه با شور، شوق، و روانی ویژه‌ای همراه گردیده است. این منظومه نخستین اثر شعرى او است و به‌سبب سادگى و روانى و اشتمال بر معنى‌هاى عرفانى به‌زودى مطبوع طبع‌ها قرار گرفت و شرح‌هائى بر آن نوشته شد که از آن میان "روضه اطهار" از شاه نعمت‌الله ولى و "مفاتیح‌الاعجاز" از شمس‌الدین محمدبن على لاهیجى از همه معروف‌تر است.
این اثر تا کنون به دفعات چاپ گردیده‌است. یکی از موثق ترین نسخه‌های چاپ شده به کوشش دکتر جواد نوربخش می‌باشد که براساس ۸ نسخه خطی و ۲ نسخه چاپی معتبر تصحیح و منتشر گردیده‌است.
این کتاب، تا کنون، به زبان‌های ترکی، آلمانی، انگلیسی، و نیز اردو ترجمه شده‌است.
سعادت نامه:
مثنوی سعادت‌نامه کتابی‌ست عرفانی که بر وزن حدیقةالحقیقه سنایی سروده گردیده‌است. این کتاب حدود سه هزار بیت دارد که در چهار باب جای‌داده شده، و هر باب دارای فصل‌ها و حکایت‌های گوناگون است.
اثر منظوم دیگر شیخ "سعادت‌نامه" یا "شاهدنامه" است مشتمل بر سه هزار بیت و در هشت باب که شیخ در این منظومه به سفرهاى طولانى خود و زیارت عالمان و مشیختان اشاره کرده و خود تصریح می کند که شاعر نبوده و این وسیله را برای اظهار مطالب خویش پیش گرفته است.
وی در سعادت نامه به ذکر مقام‌ها و قول‌هاى پنج‌تن از عارفان مشهور آذربایجان در قرن ششم به‌نام‌های: باباحسن سرخابى، بابا فرج تبریزی، خواجه محمد کججانی، خواجه عبدالرحیم تبریزى و خواجه صاین‌الدین تبریزى پرداخته است.
همچنین از وی آثار منثوری نیز به جا مانده که از آنها می توان به "حق الیقین فی معرفة رب العالمین" "مرآ‌ََْة المحققین" "شاهد یا شاهد نام" اشاره کرد.
شبستری پسری به نام عبدالله داشته که جوانی فاضل و کامل و ماهر در علوم مختلف به خصوص ریاضی بوده است. وی در سال ۹۲۶ هجری از جانب سمرقند به دربار روم رفته و سلطان سلیم او را تعظیم بسیار کرده است.
شیخ عبدالله مثنوی ای به نامه "شمع و پروانه" به نام سلطان سلیم سروده و نیز رساله ای به زبان فارسی در قواعد معما به نام سلطان مذکور نوشته است.
شبستری سرانجام به تبریز باز گشته و در سال ۷۲۰ هجری و وفات یافت و در شبستر وسط باغچه گلشن در جوار مزار استادش "بهاالدین یعقوبی تبریزی" مدفون شده است.
به هرحال، گرچه از زندگی شیخ محمود شبستری اطلاعات چندانی در دست نیست اما آنچه مسلم است اینکه عمر وی تنها سه دهه طول کشیده اما در این زمان کوتاه نیز چنان تاثیری در تاریخ ادبیات و عرفان ایران زمین بر جای گذاشته که نمونه اش کم نظیر است.
آرامگاه این شیخ عارف در شهرستان شبستر در 60 کیلومتری شمالغرب تبریز میزبان علاقمندان به عرفان و ادب ایران است.