محمد علی معلم دامغانی، ترانهسرا و در شمار شاعران نسل اول انقلاب، برآمده از خطه کویری استان سمنان است که سرودهها و سمتهای مطرحی در حوزههای فرهنگی داشته است، شعر تصنیف باران با صدای محمدرضا شجریان از ماناترین آثار اوست.او برگزیده نخستین دوره جشنواره بینالمللی شعر فجر در بخش تصنیف و ترانه نیز بوده است. وی از جمله مقتدرترین مثنویسرایان پساز انقلاب اسلامی بهشمار میرود.
معلم دامغانی دانشآموخته حقوق دانشگاه تهران، شاعر، ترانه سرا و محقق ادبی معاصر است، از وی مجموعه شعری به نام رجعت سرخ ستاره در سال ۱۳۶۰ به چاپ رسیدهاست. «رجعت سرخ ستاره» که پس از بیست و پنج سال توسط حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی به چاپ دوم رسید
بسیاری از شعرهای مطرح دوران انقلاب و دفاع مقدس از سرودههای اوست: «این فصل را با من بخوان، باقی فسانهاست / این فصل را بسیار خواندم، عاشقانهاست…» او مثنوی هجرت را در مدح امام خمینی سرودهاست. او همچنین ترانههای بسیاری برای بعضی از خوانندگان مطرح ایران همچون محمد اصفهانی، محمدرضا شجریان و مجید اخشابی سرودهاست؛ که از آن جمله میتوان به ترانه باران از آلبوم شب، سکوت، کویر محمدرضا شجریان اشاره کرد.
از ویژگیهای شعر معلم میتوان به ساختار منحصر به فرد و حماسی، تنوع وزنی اسطورهپردازی، ردیفهای بلند، دشوارنویسی و بهکارگیری واژگان مهجور و محلی و داشتن موسیقی درونی شعر اشاره کرد.
این شاعر و ادیب، در دی ماه سال ۱۳۸۸، از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان رئیس فرهنگستان هنر انتخاب شد.
علی معلم دامغانی شاعر و ترانه سرا معاصر کشور معتقد است : شاعر نباید زبانی غیر از زبان مردم داشته باشد اما این به آن معنا نیست که شاعر از کلمات خاص استفاده نکند بلکه او این مجال را هم دارد که برخی کلمات را دوباره رایج کند. وی تاکید دارد شاعر باید مسئولیت بپذیرد چرا او حنجره مردم است.
وی از هنرمندان میخواهد ذهن مردم را درگیر مسائلی نکنند که از پیام اصلی هنر غافل بمانند و به چیزهای پیش پا افتاده عادت کنند.
این شاعر درباره زبان دشوار آثارش اظهار میدارد : من شعر را به زبان فخیم آنچنانکه شیوه شاعران گذشته بود کار میکنم و ترانه را به زبان ساده تر و قابل فهم برای عام میگویم. به اعتقاد من اگر انسان با ایهام و راز و رمز شعر بگوید بیشتر به دل می نشیند . او میگوید هر شاعری خصوصیات سبکی و زبانی ویژه خودش را دارد من هم اشعاری دارم که در عین سادگی معنا و تفسیرش بسیار سخت است.
به عقیده او شعری که با مردم ارتباط نداشته باشد شعر نیست در عین حال تاکید میکند : کوششی ندارد شان کلمات و ادبیات فارسی را آن قدر پایین بیاورد که همه کس فهم باشد. اما در ترانه سرایی سعی کرده همه کس فهم بنویسد و هدفش هم مرتفع شدن این مشکل بوده که از لحاظ کاربرد بعضی کلمات و بعضی اندیشه ها مشکلی برای مخاطب گسترده تر پیش نیاید.
وی اعلام کرد که به دلایلی سرودن شعر را کنار خواهد گذاشت و از این پس به جای سرودن به تحلیل مطالب خواهد پرداخت.
معلم هم اکنون در سمت یکی از اعضای پیوسته فرهنگستان هنر کشور مشغول فعالیت است.