آشنایی با این بیماری شایع درفصل گرما
تب خونریزی دهنده کریمه کنگو به عنوان یک بیماری خطرناک شناخته میشود که بر اثر کنه (CCHF) به انسان منتقل میشود و ممکن است منجر به خونریزی غیر قابل کنترل شود. این بیماری در دهه 1940 برای نخستین بار در منطقه کریمه مشاهده شد. در اوایل این بیماری به دلیل عوارضی که از خود نشان میداد، با نام تب خونریزی دهنده شناخته میشد. بعدها در سال 1969 به عنوان یک عامل بیماریزا در کنگو شناخته شد که باعث تغییر نام آن به بیماری فعلی شده است.
علائم بیماری چیست ؟
علائم اولیه بیماری شبیه به سرماخوردگی و آنفولانزاست، سردرد، تب و لرز، بدندرد و درد عضلانی و علائم بیماری یک تا سه روز بعد از نیش کنه آلوده یا پنجتا شش روز بعد از تماس با حیوان آلوده ایجاد میشود، تب معمولا برای ۳ تا ۶ روز طول می کشد تورم وخونریزی صورت و گردن و قفسه سینه، پر خونی خفیف حلق و گلو ، ضایعات نقطه ای در کام نرم و سخت شایع است.
تغییرات قلبی عروقی شامل کاهش ضربان قلب و کاهش فشار خون می باشد در این مرحله لکوپنی، ترمبو سیتوپنی، ایجاد می شود که ممکن است باعث خونریزی از لثهها شود یا زیر پوست جای کبودی باشد در اینصورت فرد باید به سرعت برای درمان مراجعه کنند که با توجه به شرایط بیمار درمان شود. علائم بیماری به دو صورت اولیه و ثانویه در فرد بروز پیدا میکنند و با بدتر شدن بیماری حتی ممکن است شخص دچار بیماری هپاتیت و نارسایی کلیه شود.
راه های انتقال تب کریمه کنگو
این یک بیماری ویروسی است که نوعی کنه سخت، هم مخزن و هم ناقل آن است. این ویروس میتواند بسیاری از حیوانات اهلی و وحشی را مبتلا کند. انسان هم در صورت تماس با حیوان مبتلا یا کنه آلوده به ویروس ممکن است مبتلا شود. این ویروس بیشتر حیوانات را مبتلا می کند، اما موارد تک گیر یا اپیدمی انسانی هم میتواند اتفاق بیفتد. پرندگان بجز شترمرغ در مقابل این ویروس مقاوم هستند. تماس با فرد مبتلا هم میتواند باعث بیماری شود.
طبق اطلاعیه سازمان جهانی بهداشت، بیماری تب کنگو به صورت انسان به انسان هم قابلیت انتقال دارد و راه انتقال آن، از طریق تماس با مایعات بدن فرد آلوده به این بیماری خواهد بود. در صورت مشاهده علائم این بیماری، فرد آلوده باید در یک محیط ایزوله تحت قرنطینه قرار بگیرد تا از انتقال آن به سایر افراد خودداری شود.
چه کسانی در معرض ابتلا هستند؟
دامداران، کشاورزان، کارگران کشتارگاهها، دامپزشکان و کارکنان بهداشتی و درمانی، بخصوص در بیمارستانها.
این بیماری در حیوانات چه علائمی دارد؟
در حیوانات اهلی مثل گاو و گوسفند بیماری علائم مشخصی ندارد و حداکثر باعث تب میشود، بنابراین کارکنان کشتارگاهها و سلاخخانهها به احتمال زیاد متوجه بیماری دام نخواهند شد.
آیا این ویروس واکسن دارد؟
برای دامها واکسن معتبر برای پیشگیری وجود ندارد. در انسان هم واکسن ندارد.
آیا با خوردن گوشت میتوان به بیماری مبتلا شد؟
این بیماری از راه خوردن گوشت حیوان ذبح شده منتقل نمیشود، این ویروس بیرون بدن از بین میرود بنابراین مگر اینکه فرد بلافاصله گوشت حیوان تازه ذبح شده را خام بخورد احتمال ابتلا وجود ندارد. گوشتی که مهر سازمان دامپزشکی را دارد میتوان بدون نگرانی مصرف کرد.
شیوع بیماری و میزان مرگ ومیر این بیماری
میزان مرگ و میر در بیماری تب کریمه بین 10 تا 40 درصد افراد مبتلا خواهد بود. به همین دلیل شیوع این ویروس میتواند منجر به ایجاد یک اپیدمی شود. بنابراین علاوه بر نیش کنه، تماس نزدیک با خون، اندام، ترشحات یا سایر مایعات بدن افراد آلوده به علاوه مصرف گوشت دامها میتواند عاملی برای ابتلا به این بیماری باشد. تحقیقات نشان دادهاند که در برخی از مواقع کمبود امکانات بیمارستانی و عدم استریل کافی تجهیزات درمانی و لوازم پزشکی هم میتواند منجر به انتقال این بیماری به سایر افراد شود.
آیا بیماری تازه وارد ایران شده است؟
این بیماری در ایران اولین بار در کتاب گنجینه خوارزمشاه جرجانی در حدود سال ۱۱۱۰توصیف شد و در سال ۱۹۷۰وجود بیماری در ایران ثابت شد هرساله با شروع فصل گرما این بیماری نیز مشاهده می شود در سال جاری هم رئیس سازمان دامپزشکی کشور در دوماه اول امسال از ابتلای ۹ نفر به تب کریمه کنگو و فوت یک بیمار خبر داد و هشدارداد مردم از مصرف جگر و گوشت آبدار پرهیز کنند.
نحوه درمان تب کریمه کنگو
کلیت
درمان بیماری تب کنگو به شیوه حمایتی برمیگردد. به عبارتی افراد باید تحت
تنظیم آب در بدن (توجه دقیق به تعادل مایعات فرد) قرار بگیرند. همچنین
برای درمان تب کنگو فرد ناقل باید تحت فعالیتهای حمایتی پزشکی از جمله
اصلاح ناهنجاریهای الکترولیت، اکسیژن رسانی کافی و مراقبتهای صحیح از
عفونتهای ثانویه قرار بگیرد.
توصیه و پیشگیری
توصیهای که به خانمهای خانهدار داریم این است که اولا گوشت دام را از مراکز معتبر خریداری کنند و حتماً زمانی که میخواهند گوشت خریداری شده را تکه کنند برای احتیاط از دستکش استفاده کنند، اگر گوشت گرم و تازه خریداری کردهاند حتما ۲۴ ساعت قبل از پاک و تکه کردن گوشت، آن را در یخچال قرار دهند. دمای ۰ تا ۴ درجه بعد از کشتار دام میتواند باعث از بین رفتن این ویروس شود. خاطر نشان میکنم که از فریزر استفاده نشود و دمای یخچال قبل از پاک کردن گوشت کفایت میکند.