زود رنجی میتواند در طول زندگی مشکلات زیادی را برای فرد به همراه بیاورد و روابط بین فردی را نیز به چالش بکشاند. شناخت نشانههای حساسیت و زود رنجی به شما کمک میکند تا بتوانید هرچه زودتر برای حل این مشکل اقدام کنید و سلامت روان خود را بهبود ببخشید. برای اینکه در این مورد بیشتر بدانید تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
انسان زودرنج کیست؟
واژه ی زود رنج در فرهنگ لغات فارسی به معنی کسی که زود برنجد و آزرده شود و نازک دل بکار باشد ، برده می شود. اما از این منظر می توان فرد زودرنج را کسی برشمرد که زود آزرده می شود و یا به کسی گفته می شود که بر اثر کنشی منطقی ویا غیر منطقی ازرده خاطر می شود و یا می توان گفت فرد زود رنج کسی است که در مقابل یکسری رفتارو برخوردها که با روحیات و شخصیت آن سازگار نیستند،آزرده خاطر می شود گاهی احساس تحریکپذیری ما در سطح بالایی قرار دارد و مشکلاتی زیادی در زندگی و روابطمان ایجاد میکند.
فرد زودرنج و حساس کسی است که زود آزرده میشود و نمیتواند در برابر مشکلات و ناراحتیهای کوچک نیز برخوردی منطقی داشته باشد؛ در واقع افراد زودرنج خیلی ناگهانی و در کمال تعجب اطرافیان، پرخاش میکنند، به گریه میافتند و قهر میکنند. البته بروز این عکسالعملها در افراد با هم فرق دارد و به نوع شخصیت بستگی دارد.
علت زودرنجی
علت شکلگیری این حساسیتهای زیاد به شخصیت فرد، ژنتیک، یادگیری و تربیت فرد در دوران کودکی برمیگردد. یکی از دلایل زودرنجی افراد به نوع رفتار والدین با فرزند در دوران کودکی مربوط میشود. درواقع، دو رفتار از ناحیه والدین منجر به زودرنجی فرزند میشود:
دسته اول، والدینی هستند که سرویسدهی بالایی دارند و میخواهند همیشه فرزندشان برنده باشد. این والدین در هر شرایطی سختی را به جان میخرند تا فرزندشان در سختی نباشد اما اینگونه رفتار از سوی والدین آرامآرام شرایط را به سمتی پیش میبرد که فرزندشان زودرنج میشود و طاقت نه شنیدن، تند صحبت کردن دیگران و سختیهای زندگی را ندارد.
دسته دوم، والدینی هستند که بهشدت نسبت به فرزند بیتوجهی میکنند. کودکانی که بیشازاندازه با بیمهری، تحقیر، سرزنش، انتقاد و تمسخر از سوی والدین روبرو شوند، در آینده زودرنج خواهند شد.
دومین دلیل زودرنجی، کمبود اعتمادبهنفس است. افرادی که اعتمادبهنفس پایینی دارند مدام در مورد قضاوت دیگران نسبت خودشان نگراناند. این افراد مدام زندگی، شرایط و همسرشان را با دیگران مقایسه میکنند و چون خودشان را پایینتر از دیگران میدانند، اعتمادبهنفسشان پایین آمده و به طبع زودرنج میشوند.
سومین دلیل زودرنجی، توقعات بالا است. افرادی که توقع دارند دیگران به آنها محبت کنند، محبتهای آنها را جبران کنند، مراعات حالشان را کنند، به آنها احترام بگذارند و بهطورکلی افرادی که انتظارات بالایی از اطرافیان دارند، زمانی که توقعاتشان از اطرافیان برآورده نمیشود، به هم میریزند و با واکنشهای متفاوت مثل عصبانیت، گریه، بغض، قهر و ... واکنش نشان میدهند.
نشانههای حساسیت و زود رنجی نسبت به خود
افراد حساس و زود رنج معمولاً در ارتباط با خود دچار مشکلات زیر میشوند:
1- اغلب به افکار و احساسات منفی فرو میروند.
2- اگر روال عادی زندگی آنها دچار تغییر شود دچار استرس و بیقراری زیادی میشوند.
3- معمولاً دارای اضطراب و تنش زیادی هستند.
4- در زمانی که نتوانند به خواستههای خود برسند، احساس پوچی میکنند.
5- همواره ترس از طرد شدن از سوی اطرافیان را دارند حتی برای مسائل جزئی کوچک
6- به دلیل مقایسهی زندگی خود با دیگران، اغلب احساس نارضایتی دارند
7- احساس خشم و نارضایتی از شرایط اجتماعی ناعادلانهی حاکم در جامعه در این افراد بیشتر از سایرین دیده میشود.
نشانههای حساسیت و زود رنجی نسبت به دیگران
1- بسیار به نظرات اطرافیان در مورد خود اهمیت میدهند
2- تمایل به انجام دادن امور شخصی خود دارند
3- زمانی که از اطرافیان خود برنجند، آنها را ترک میکنند.
4- در جمعها اغلب احساس راحتی نمیکنند
5- انتقادات نسبت به خود را کمتر میپذیرند، حتی اگر انتقادات منطقی باشد.
6- اغلب احساس میکنند مورد قضاوت اطرافیان قرار گرفتهاند.
7- در مقابل اصلاحات و تغییرات جبهه میگیرد.
8- اغلب در کارها و فعالیتهای گروهی احساس ناآرامی دارد و احساس نمیکند نقش سازندهای داشته باشد.
9- در رابطه احساسی و عاشقانه بیش از حد نگران مورد قضاوت قرار گرفتن یا رد شدن از سوی همسرشان را دارند.
راهکارهای مقابله با زود رنجی
اولین گام برای رفع زودرنجی، تقویت اعتمادبهنفس است،یکی از بهترین کارهایی که میتوان برای این گروه از افراد انجام داد مواجه شدن با موقعیت است. این افراد باید بدانند که نباید از قرار گرفتن در جمع و یا شنیدن حرفها و نظرات دیگران احساس ناراحتی بکنند و باید روابط اجتماعی خود را بیشتر کنند. اما قبل از این مرحله باید خودشان را بهتر بشناسند و مهارتهای ارتباطی را بیاموزند، کشف منبع ناراحتی، پذیرفتن اینکه مسائل بی اهمیت ما را ناراحت می کنند، مهربان و صادق بودن با خودتان، وسیع کردن دیدِ خود، خلاص شدن از شر انرژی های منفی و استراحت و خواب کافی ، ادامس جویدن وکمک از مشاور نیز از دیگر عوامل و راهکارهای مقابله با زودرنجی هست.