لطفا خودتان رامعرفی فرمایید؟
بنده امیرعلی محسـنی هسـتم ، متولد مهرماه سـال 1375 در تهران ، فارغ التحصـیل رشـته مهندسـی بهره برداری از منابع نفت و گاز در مقطع کارشـناسـی و رشـته مهندسی شیمی گرایش فرآیندها در مقطع کارشناسی ارشد هستم. مولف کتب تخصصی مهندسـی نفت و شـیمی ( تحت عناوین: آموزش جامع نرم افزار EDR Aspen ) طراحی مبدل حرارتی پوسـته و لوله )و کـاربرد نـانو مواد در حفـاری چـاه هـای نفـت ) و بـه عنوان کـارشـــنـاس برنـامـه ریزی عملیـاتی پروژه در یکی از طرح هـای زیرمجموعه صنایع پتروشیمی خلیج فارس(آپادانا) از سال 1397 مشغول به فعالیت می باشم.
چطور شد که به نویسندگی روی آوردید، آیا این اولین تألیف شما است؟
حدود دو سـال پیش همزمان با پروسـه تکمیل تحصـیلات مقطع کارشـناسـی ارشـد ، بعد از اینکه برخی از ایده های جدیددر حوزه ی تالیف کتب تخصـصـی نفت و شـیمی تحت عنوان کتاب نامه مطرح شـد، از سـوی سـازمان خانه مهندسـی نفت و شـیمی ایران به بنده درخصـوص تالیف کتب مذکور پیشـنهاد همکاری داده شـد، با اعتمادی که مرکز عالیه به بنده داشـتندبا نهایت توان، موضـوعات فنی و تخصـصـی را در این کتاب به صـورت سـلیس و سـاده پرورش دادم به گونه ای که درهرنقطه از ایران دانشـجویان محترم بدون هیچ آموزش دهنده ای ، می توانند بر مباحث کاربردی تسـلط بیابند .
طبعا ایده های جدیدی که به کار برده شـده اعم از درسـنامه به سـبک کتابنامه ای ، تشـریح و تحلیل تمامی مبانی فرآیندی از پایه تاپیشـرفته مطابق با نیاز صـنعت و همچنین بیشـتر سـعی شـد که به مفاد مهم پرداخته شـود. نکته حائز اهمیت این کتب درنوآوری مباحث آنان می باشـد که جایگاه ویژه ای را در صـنعت فعلی به خود اختصـاص داده اند. به هرحال کیفیت بالای محتوای کتب و اخذ تاییدیه از سوی وزارت محترم علوم،تحقیقات و فناوری موجب تصمیم انتشارات مبنی بر چاپ آنان گردید و بدین ترتیب دو کتاب نامبرده به عنوان اولین تالیف های بنده در رشـته مهندسـی نفت و شـیمی در سـال1401 ثبت شد.
چه عاملی باعث شد که این کار را انجام دهید؟
متاسـفانه طی سـال های اخیر اندک گروهی به شـکل تخصـصـی و به صـورت ترکیبی از ابعاد آکادمیک و صـنعتی برای دانشـجویان این رشـته کتاب تالیف می کرد و از کیفیت مطلوب جهت آموزش دانشـجویان برخوردار نبودند، لذا بنده وسـازمان خانه مهندسـی نفت و شـیمی ایران تصـمیم گرفتیم که مباحث را به صـورت کاربردی تر و با دیدگاهی متفاوت تربرای دانشجویان این رشته ، مطرح و در قالب یک کتابنامه چاپ کنیم.
هدف شما برای تالیف این کتاب چه بوده است؟
مطابق پیش بینی های صــورت گرفته، تقاضــای جهانی نفت که درســال 2000 میلادی حدود 75 میلیون بشــکه در روزگزارش شـده بود تا سـال 2030 به بیش از 120 میلیون بشـکه در روز خواهد رسـید.در واقع نیاز به اسـتخراج نفت تا سـال2030 میلادی به طور میانگین سـالیانه 7/1 درصـد افزایش خواهد یافت. این بدان معنی اسـت که نفت و سـایر مشـتقات آن در دهه های آینده همچنان به عنوان اصــلی ترین منبع تامین انرژی و مواد اولیه صـنایع بزرگ مطرح خواهد بود. فناوری نـانو این ظرفیـت و پتـانســـیـل را دارد کـه تغییرات متحول کننـده ای را در حوزه هـای مختلف نفـت و گـاز نظیر اکتشـــاف ،حفاری ، ازدیاد برداشـــت و پالایش به وجود آورد. بنابراین از مهمترین اهداف تالیف و ترویج کتاب کاربرد نانو مواد درحفاری چاه های نفت میتوان به اسـتفاده بهینه از ظرفیت های اقتصـادی ، بهبود و توسـعه تکنولوژی حفاری، افزایش تکیهبر توان داخل، بکارگیری سـیالات هوشـمند، پاکسـازی محیط زیسـت و سـایر مصـارف گوناگون در صـنعت های دیگراشـاره کرد.
ویژگی های دیگر این کتاب چیست؟
اسـپن EDR ، یکی از نرم افزارهای زیرمجموعه اسـپن می باشـد که در قالب ماژول های مختلف به طراحی و سـاخت،شـــبیـه ســـازی و ارزیـابی مبـدل هـای حرارتی می پردازد.. اســـتفـاده از مبـدل هـای حرارتی در صـــنـایع مختلف پالایشـگاهی،شـیمیایی و پتروشـیمیایی به وفور یافت می شـود و در حقیقت تجهیزات بسـیار کلیدی و حائز اهمیت برای قلب فرآیند یعنی راکتورها، برج ها ، تقطیر و ... هسـتند. با شـبیه سـازی و سـاخت به کمک این نرم افزار می توان نقشـه های سـاخت مکانیکی را دریافت نمود که اطلاعات کلیدی برای سـاخت انوع مبدل های حرارتی به شـمار میِآید. در این کتاب به معرفی و نحوه اســتفاده از امکانات و ماژول های مختلف، پارامترهای هندســی مبدل های حرارتی و چگونگی پیاده سـازی آن ها در محیط نرم افزار پرداخته شـده اسـت . در نهایت می توان گفت این نرم افزار که شامل مجموعه ای ازبرنامه های طراحی حرارتی و مکانیکی، برآورد هزینه ســاخت، ارائه لیســت قطعات مورداســتفاده در پروژه، انجام انواع تحلیل و تهیه کلیه نقشـه های سـاخت مبدل های حرارتی و مخازن تحت فشـار می باشـد را به صـورت فنی و تخصـصـی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
محتوای کتاب تان بیشتر جنبه تئوری دارد یا راهنمای عمل است. در کجا بیشتر استفاده میشود در کارخانه و یا دانشگاه؟
محتوای کتب نامبرده به صـورت تلفیقی از ابعاد عملی و آکادمیک می باشـد ، به این منظور که برای هر تجربه عملی ، یک منطق علمی مطرح نمودیم و در همین راسـتا سـعی شـده اسـت که دانشـجویان حاضـر در محیط های آموزشـی با نگاهی واقع بینانه تر به مباحث صنعتی بیاندیشند و مسیر پژوهشی خود را به موازات نیاز موجود در صنعت طی نمایند.
آیا صنایع دیگر هم می توانند از کتاب شما استفاده کنند یا اینکه مختص پتروشیمی است؟
این کتب مختص صنایع نفت و گاز ، پتروشیمی و پالایش فرآورده ها می باشد و مطابق با دستورالعمل های موجود دراین صنعت، مباحث مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.
صنعت نفت و پتروشیمی چگونه می تواند از تخصص شما بهره بیشتری ببرد؟
عموم تکنولوژی های کاربردی، مهارت های فنی و همچنین پروسیجرهای فرآیندی موجود در صنایع نفت و پتروشیمی میبایست به روزرسانی و توسعه یابند. در همین راستا تخصص بنده که در این کتابنامه پیاده سازی شده است می تواند آغازگراین مسیر عظیم و کلیدی به شمار آید.
آیا برنامه برای تالیف کتاب دیگری در نظر دارید ؟
بله ، ابتدا مشـغول کارهایی در زمینه سـاخت و ثبت یک دسـتگاه نفتی به صـورت مشـارکتی هسـتم و همچنین تکمیل نمودن چاپ و ترویج دو موضـوع مهم و کاربردی در زمینه مهندسـی نفت در یکی از مجلات معتبر. امیدوارم با خواسـت و کمک خدا برنامه هایم به خوبی پیش برود و توانسته باشم با توان خویش ، کمکی بسیار اندک به صنعت فعلی کشور انجام داده باشم.
حلقه مفقوده صنعت نفت و پتروشیمی برای استقلال و پیشرفت چیست؟
شـایان ذکر اســت وجود تکنولوژی های پیشــرفته و گسـترده در صـنعت داخلی و جهانی ، حلقه مفقودی را برجای نخواهدگذاشـت. اما اگر به صـورت منطقی و با دیدگاهی کلان تر به ابعاد پیشـرفت اقتصـادی و ظرفیت تولیدی کشـور با توجه به حجم ذخائر موجود بیاندیشــیم، نمایان می گردد که می توان با تقویت خلل و فرج های فنی به بالاترین قدرت کنونی منطقه دســت
یافت که تنها راهکار آن در گرو توسـعه صـنایع پایین دسـتی با هدف تکمیل زنجیره ارزش ، بکارگیری اسـتراتژی مدون و دانش فنی مناسب و نیروی انسانی متخصص می باشد.
دوستان جوانی که اکنون وارد صنعت می شوند را چگونه ارزیابی می کنید؟
علم و تجربه مکمل یکدیگر می باشند ، این نکته مهمی است که اگر همکاران و دوستان تازه ورود به صنعت نفت و پتروشیمی از دانش به روز و بالایی برخودار باشـند ، با گذر زمان و کسـب تجربه می توانند به نتایج بسـیار خوبی دسـت پیدا کنند. بنابراین صنعت کنونی می بایست آماده ورود جوانانی با دیدگاه بسیار متفاوت و البته کارآمد در آینده ای نه چندان دور باشد.
علت این موفقیت خود را مرهون چه میدانید؟
معتقدم آموزش مناسب میتواند هم برای کار، هم برای یادگیری ایجاد انگیزه کند. یک روانشناس به نام رابین شارما یک جمله درخصوص موفقیت می گوید که بسیار متناسب با این سوال شما می باشد :پیشرفت روزانه کوچک، در طولانی مدت منجر به نتایج خیره کننده خواهد شد.
ترجیح می دهید به کار علمی بپردازید یا اینکه کار اجرایی به شما برای پیاده سازی دانش تان امکان بهتری میدهد؟
در واقع می توان گفت انفکاک کار علمی با کار اجرایی در صنعت غیر ممکن است. صنعت تبلور علوم دانشگاهی است. تصورتفکیک این دو حوزه و ترجیح یکی امکان پذیر نیست و به عنوان یک مکمل جدا ناپذیر تلقی می گردند.
به غیر از تألیف این کتاب موفقیت دیگر در زمینه های مختلف داشته اید؟
بله بنده علاوه بر تالیف کتب نامبرده ، تعدادی مقالات پژوهشــی در زمینه لاگ های پتروفیزیکی ، شــبیه ســازی و بهینه سـازی واحد صـنعتی متانول ، بررسـی و ارزیابی واحد متانول در حوزه های سـوخت و انرژی ، انرژی های پاک و آلودگی های زیسـت محیطی ، اثر تخریب رسـوب آسـفالتین در مخازن نفتی انتشـار نمودم و در سـال 1398 موفق به کسـب رتبه برتر در جشنواره سراسری مقالات دانشگاه های کشور شدم.
اگر سخن خاصی با همکاران دارید بفرمایید.
توصــیه ای که همواره به همکاران و دانشــجویان محترم این رشــته عرض می کنم که همیشــه یک افق و هدفی را برای خودشـان درنظر بگیرند و بی غایت سـوار بر قطار زندگی نشوند و با تعیین هدف و یک انرژی و انگیزه قوی برای رسیدن به آن ها تلاش کنند و تمامی مباحث را به صـورت تلفیقی اعم از کاربردی ( مطابق با نیاز صـنعت کنونی ) و آکادمیک فرابگیرند. تغییر را جدی بگیریم واقعا در روزگار ما تنها تغییر اســت که ثابت مانده. رمز تغییر هم اینســت که تمرکز روی نوآوری باشــد نه مبارزه با موضــوعات قدیمی. این واقعیت در همه عرصــه های زندگی و کار قابل مشــاهده اســت.
به دوسـتان جوان تر هم توصـیه میکنم به کار، نگرش جهانی داشـته باشـند. نمی شـود در حیاط خانه تمرین کنیم و انتظارداشته باشیم در میدان های جهانی موفق باشیم در نهایت صحبت هایم تشکر و قدردانی دارم از زحمات و هماهنگی های انجام شـده بابت این مصـاحبه و آرزوی سـلامتی ، آرامش ، موفقیت و شـادی را برای گروه محترم صـنایع ملی پتروشـیمی ایران و نشریه خانواده پتروشیمی از خداوند منان خواستارم.