سیاه دانه برای اولینبار در جنوب غربی آسیا دیده شد و به گیاهان بومی آن منطقه تعلق دارد. استفاده از این دانهی باارزش از قدیم رواج داشته است. مردم در گذشته از سیاه دانه بهعنوان یک داروی مسهل، ضدباکتری و ضدانگل استفاده میکردند. بسیاری از افراد معتقدند خواص سیاه دانه آنقدر زیاد است که میتوان برای بسیاری از دردها بهسراغ آن رفت.
خواص سیاه دانه چیست؟
سیاه دانه منبعی سرشار از کلسیوم، آهن، زینک، روی، تیامین، نیاسین، فسفر و اسید فولیک است. خواص درمانی این گیاه در اصل وابسته به یک ترکیب شیمیایی به نام تایموکینن thymoquinone است که یک آنتی اکسیدان و ضدالتهاب قوی شناخته شده است. همچنین باید به خاصیت درمانی دیگر آن یعنی محافظت از بدن دربرابر تخریب سلولی و بیماریهای مزمن اشاره کنیم.
امروزه ، از سیاه دانه برای معالجه بیماری های دستگاه گوارش از جمله گاز معده، کولیک ، اسهال ، اسهال خونی، یبوست و بواسیر استفاده می شود. همچنین برای شرایط تنفسی از جمله آسم ، آلرژی، سرفه، برونشیت ، آمفیزم ، آنفولانزا ، آنفولانزای خوکی و احتقان استفاده می شود.موارد دیگر استفاده از سیاه دانه شامل کاهش فشار خون ، کاهش سطح کلسترول ، معالجه سرطان و تقویت سیستم ایمنی بدن است.
مصرف سیاه دانه در افراد سالم، بدون زمینه بیماریهای خاص، باعث کاهش فشار خون میشود. همچنین کلسترول را کم میکند. در بخشی از مطالعات به تأثیر اضافه کردن سیاه دانه به رژیم غذایی زنان اشاره شده است. کلسترول خون این گروه از زنان در مقایسه با آنهایی که از مکمل سیاه دانه استفاده میکنند، افت داشته است.
آزمایشها به کاهش قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع دوم بعد از مصرف مکملهای سیاه دانه اشاره میکند. این مکمل آنها را دربرابر مشکلات دیابتیک آینده در امان نگه میدارد.
. مطالعات آزمایشگاهی دانشمندان نشان داده است که سیاه دانه اثرات مثبتی بر روی انواع سرطان به خصوص سرطان خون، پستان، لوزالمعده، دهانه رحم، روده بزرگ، پروستات، ریه و پوست دارد و مصرف آن میتواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد. توجه داشته باشید که سیاه دانه به طور قطعی اثرات ضد سرطانی ندارد، اما مصرف آن باعث کاهش ابتلا افرادبه این بیماری خواهد شد.
قدم اول این است که یک حرکت جدی برای تقویت سیستم ایمنیتان انجام دهید. با مصرف روزانه این معجون دربرابر سرماخوردگیهای مکرر مقاوم خواهید بود.
درصورت ابتلا به عفونتهای ادراری میتوانید روی این معجون برای درمان حساب کنید. خوردن ترکیب عسل و سیاه دانه باعث افزایش ادرار و درنتیجه کاهش عفونتهای مثانه میشود.
برای کنترل و مهار جوشهای زیرپوستی سفید که ملتهب و قرمز نشدهاند میتوانید از ترکیب عسل و سیاه دانه استفاده کنید.
درصورت تشخیص کیست تخمدان میتوانید شبها پیش از خواب، یک قاشق مرباخوری از معجون (نسبت سه به یک عسل و سیاه دانه) را میل کنید.
از ترکیب مورد نظر برای کنترل و کاهش دردهای زایمان مصرف میکنند. همچنین منبع خوبی برای افزایش توان زائو هنگام زایمان است. حتماً لازم است در این مورد حتماً با پزشک متخصص یا طبیب سنتی مشورت کنید.
از جمله خواص سیاه دانه تأثیر بر دستگاه دفع ادرار و درمان مشکلات مثانه است. همچنین نباید از اثر معجون دوسین (عسل و سیاه دانه ) برای درمان سنگهای کلیه و مثانه غافل شد. کافی است روزانه چند قاشق مرباخوری از ترکیب را میل کنید.
مشکلات گوارشی مثل انگل رودهای، نفخ معده و دل دردهای ناشی از آن را با مصرف ترکیب عسل و سیاه دانه میتوانید بهبود ببخشید.
اگر دچار اضطراب و تپش قلب هستید میل کردن یک قاشق مرباخوری سیاه دانه و عسل به صورت روزانه ضامن عملکرد خوب قلب و عروق شما خواهد بود.
سیاه دانه باعث تولید آنتی هیستامین در بدن میشود. این ماده کاهش دهنده علائم آسم و حساسیتهای ناشی از آن است.
با مصرف روزانه دو قاشق از معجون (یک قاشق صبح و یک قاشق ظهر) یک برنامه سیکل ماهانه منظم با کمترین درد را خواهید داشت.
بررسیهای آزمایشگاهی در سال 2014 نشان دادند که ترکیبی از روغن سیاه دانه و روغن نارگیل به رشد و تقویت مو کمک میکند. در بعضی موارد تا 76% باعث کاهش ریزش مو شده است. پس از خواص سیاه دانه برای مو غافل نشوید.
از آنجا که خواص سیاه دانه باعث کنترل قند خون و تنظیم کربوهیدراتها میشود؛ در کاهش وزن بسیار موثر است. همچنین سیاه دانه با داشتن مقدار زیادی مواد معدنی، ریزمغذیها، ویتامینها و انواع اسیدهای چرب مورد نیاز بدن و آنتیاکسیدانها در حفظ سلامتی بدن در رژیمها نیز موثر است. سیاهدانه سرشار از فیبر و آنتیاکسیدان است که میتواند به دفع مواد سمی و پرکردن معده و ایجاد احساس سیری در شما کمک کند. همچنین سیاه دانه میتواند از نفخ جلوگیری کرده و یکی از عوامل موثر در کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون باشد.
خواص سیاه دانه علاوه بر کاهش چربی شکمی، موجب تقویت حافظه، بهبود سلامت قلب و کاهش فشارخون و تسکین دردهای مفصلی و سردردهای عصبی و کنترل دیابت نیز میشود. میتوانید سیاهدانه را بسته به ذائقه خودتان به صورت دانههای ساییده شده یا به صورت روغن استفاده کنید. چنانچه مایل به استفاده از آنها هستید، باید یک قاشق چایخوری دانه ساییده شده به همراه یک قاشق عسل را در نصف لیوان آب حل کنید و میل نمایید. در صورت تمایل به استفاده کردن از حالت روغنی آن، باید یک قاشق چای خوری روغن آن را با کمی عسل مخلوط کرده و همراه با آب میل نمایید.
از خواص سیاه دانه برای مو میتوان به جلوگیری و یا درمان ریزش مو اشاره کرد. برای جلوگیری از ریزش موها و رویاندن موهای ریخته شده، پودر سیاه دانه و حنا را در روغن سوسن مخلوط کرده و روی سر خود مالیده، پس از یک تا دو ساعت بشورید و هفتهای دوبار اینکار را انجام دهید. مداومت در انجام آن، باعث رشد موهای ریخته شده و تقویت موها میگردد. از روغن سیاهدانه بصورت خالص و یا مخلوط با روغنهای دیگر مثل زیتون ویا نارگیل ویا کرچک و حتی آب لیمو میتوان برای تقویت، رشد، جلوگیری از ریزش، نرم و شفاف شدن و جلوگیری از شوره سر استفاده کرد.
خوردن عسل و روغن سیاهدانه نیز برای جلوگیری از ریزش مو و تقویت موی شما موثر است. برای این روش کافیست یک قاشق چای خوری روغن سیاهدانه همراه با یک قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان آب مخلوط کنید و بنوشید.
تحقیقات اولیه حاکی از آن است که مصرف سیاه دانه دو بار در روز به مدت 6 هفته می تواند کلسترول کل ، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و چربی خون را در افراد مبتلا به سندرم متابولیک کاهش دهد .
تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف سیاه دانه سه بار در روز به مدت 12 روز ممکن است علائم ترک مواد افیونی را کاهش دهد.
عوارض سیاه دانه
برای مثال استفاده از روغن سیاه
دانه برای پوست، در برخی افراد باعث ایجاد درماتیت (نوعی بیماری پوستی) شده
است. از این رو توصیه میشود که قبل از استفاده موضعی روغن سیاه دانه بر
روی پوست خود، حتما آن را تست کنید.
در موارد دیگری هم مشاهده شده
است که استفاده از مکملهای سیاه دانه باعثه لخته شدن خون شده است.
بنابراین حتما قبل از مصرف این مکمل با پزشک متخصص مشورت کنید.
استفاده زیاد از روغن سیاه دانه یا مکمل آن در دوره بارداری هم توصیه نمیشود و قبل از مصرف حتما باید با پزشک متخصص مشورت کرد.
اگر
در جمع اقوام و خویشان شما، هنوز هم سفرهای با سیاه دانه پهن میشود. یا
این گیاه گمنام جای ویژهای در کابینت آشپزخانه اطرافیانتان دارد، قدر
بدانید و باور کنید که نبض سلامتی در زندگی شما به خوبی میتپد. از خواص
سیاه دانه غافل نشوید و اگر اهل خوردن این نوع گیاهان دارویی نیستید، به
طور کامل هم آنها را نادیده نگیرید. با آرزوی سلامتی برای همه شما.